تعیین نیاز آبی ذرت علوفه‌ای و ضریب گیاهی آن در مراحل مختلف رشد1

Authors

  • سیدمجید میرلطیفی استادیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
  • محمداسماعیل اسدی عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان
  • مهدی قیصری دانشجوی دکتری مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
  • مهدی همایی دانشیار گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
Abstract:

برای تدوین برنامة آبیاری مناسب و اِعمال مدیریت کارآ و آگاهانه، تعیین ضریب گیاهی بر مبنای مراحل مختلف رشد و نیز تخمین تبخیر- تعرق گیاه ضروری است.  ضریب گیاهی در چهار مرحلة رشد (مراحل اولیه، توسعه، میانی، و نهایی) برخی گیاهان را سازمان خواربار و کشاورزی جهانی ارائه داده است.  اما مقادیر ضرایب گیاهی ارائه شده در مراحل رشد ثابت یا دارای شیب ثابت هستند.  بنابراین، در راستای افزایش دقت برآوردهای روزانه نیاز آبی گیاهان لازم است، ضرایب گیاهی و تبخیر- تعرق گیاهان روزانه برآورد شود.  هدف از این پژوهش، تعیین ضریب گیاهی بر مبنای مراحل رشد ذرت علوفه‌ای و تخمین مقدار تبخیر - تعرق روزانه در سیستم آبیاری بارانی در منطقه نیمه خشک ورامین است.  بدین منظور، رطوبت خاک در 18 کرت آزمایشی تا عمق 180 سانتی‌متر با نوترون‌متر‌ اندازه‌گیری و تبخیر-  تعرق گیاه به روش بیلان حجمی آب خاک محاسبه شد.   همچنین، تبخیر ـ تعرق مرجع به روش فائو ـ پنمن ـ مانتیث محاسبه گردید.  ”ضریب گیاهی“ و ”نسبت تبخیر ـ تعرق ذرت به تبخیر از تشتک“، بهصورت تابعی از ”روز پس از کاشت“، ”درجه روز رشد“، و ”شاخص سطح برگ“ با ضریب همبستگی بین 80/0 تا 93/0 تعیین شد.  ضریب گیاهی در مراحل اولیه، توسعه، میانی، و نهایی رشد ذرت علوفهای به ترتیب 45/0، 9/0، 13/1، و 7/0 بهدست آمد.  بیشترین و کمترین مقدار ”تبخیر ـ تعرق ذرت به تبخیر از تشتک“ به ترتیب 39/0 در مرحله اولیة رشد و 88/0 در مرحله میانی رشد رخ داد.  در مدت زمان 90 روز دورة رشد،  تبخیر- تعرق تجمعی ذرت علوفهای بر اساس بیلان آب خاک، 695 میلی‌متر بهدست آمد.  در حالیکه تبخیر- تعرق تجمعی مرجع با استفاده از معادلة فائو- پنمن- مانتیث، 815  میلی‌متر برآورد شده است. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین نیاز آبی ذرت علوفه ای و ضریب گیاهی آن در مراحل مختلف رشد

برای تدوین برنامة آبیاری مناسب و اِعمال مدیریت کارآ و آگاهانه، تعیین ضریب گیاهی بر مبنای مراحل مختلف رشد و نیز تخمین تبخیر- تعرق گیاه ضروری است.  ضریب گیاهی در چهار مرحلة رشد (مراحل اولیه، توسعه، میانی، و نهایی) برخی گیاهان را سازمان خواربار و کشاورزی جهانی ارائه داده است.  اما مقادیر ضرایب گیاهی ارائه شده در مراحل رشد ثابت یا دارای شیب ثابت هستند.  بنابراین، در راستای افزایش دقت برآوردهای روزان...

full text

تعیین نیاز آبی و ضریب گیاهی ریحان در شرایط کشت کنترل شده گلخانه

توسعه کشت­ محصولات کشاورزی در محیط گلخانه،­ یکی از راهکار­های اساسی در مدیریت بحران کم­آبی است. در این راستا، آگاهی از نیاز آبی گیاهان در شرایط کشت گلخانه و تخمین دقیق ضریب گیاهی از عوامل مهم و اثرگذار در برنامه­ریزی صحیح آبیاری و افزایش بهره­وری آب است. هدف از انجام این تحقیق محاسبه نیاز آبی و ضریب گیاهی ریحان در شرایط کشت کنترل­شده گلخانه است. بدین منظور مطالعه­ای در داخل گلخانه تحقیقاتی پردی...

full text

تعیین نیاز آبی و ضریب گیاهی خرما در مرحله رشد رویشی با استفاده از لایسیمتر

تعیین نیاز آبی گیاهان به منظور استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی از اهمیت بسیاری برخوردار است. به منظور تعیین نیاز آبی و ضریب گیاهی خرمای رقم برحی در سال‌های اول تا سوم رشد رویشی، یک لایسیمتر زهکش‌دار برای اندازه‌گیری تبخیر-تعرق مرجع و سه لایسیمتر زهکش‌دار برای اندازه‌گیری تبخیر-تعرق خرما در نظر گرفته ‌شدند. میزان تبخیر-تعرق مرجع و خرما با استفاده از رابطه بیلان آب در خاک تعیین شد. نتایج...

full text

ارزیابی مراحل مختلف رشد و تعیین ضریب گیاهی ( Kc) سیاهدانه (Nigella sativa L.)

میزان تبخیر و تعرق و یا میزان آب مصرفی توسط گیاه اساس یک برنامه‌ریزی آبیاری را تشکیل می‌دهد. انجام آبیاری بدون آگاهی از نیاز واقعی گیاه به آب، باعث می‌شود که آب در اختیار گیاه کمتر از حد لازم و یا بیش از حد نیاز باشد، که هر دو حالت سبب زیان اقتصادی و کاهش کارایی مصرف آب می‌شود. یکی از بهترین راهکارهای ارائه شده در رابطه با بررسی نیاز آبی گیاهان، تعیین میزان ضریب گیاهی با کمک لایسیمتر می‌باشد. ه...

full text

ضریب گیاهی و نیاز آبی برنج در منطقه کوشکک استان فارس

This research was conducted in Kooshkak Farm Research Station of Shiraz University in 1997 and 1998 in order to determine crop coefficient and water requirements of rice, using lysimeter. The variety used was Champa-Kamfiroozi which is an early mature variety and is grown by most farmers in the area. Results showed that potential evapotranspiration varied from 3.76 to 9.34 mm/day. Penman FAO me...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 1

pages  125- 142

publication date 2006-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023